مجله تخصصی معماری و ساختمان نشریه معماری و ساختمان
کارفرما : پیمان رحیمی نژاد، امیر قندچی
مدیر پروژه : بابک قادری
تیم اجرائی : علی ولی نژاد، مجتبی هاشمی، سینا ترایلی، احسان عمرانی، آریا رحیمی نژاد
مشاور فاز ۲: علی تیرگان ماکت : علی جهانی مشاور : شرکت تدبیر اندیشان عرشیا
معمار ارشد : مازیار دولت آبادی معمار پروژه: معین نیک آئین
تیم طراحی : دنيز ابراهیمی آذر – بشیر زاهدی – رويا زراعتکار – تینا شاه نظری – سعید يوسف وند – مرجان میر خشتی – پوريا على قارداشی – شیما شرافتی – سروش کتابی
عمارت سیزده چنار نشانی از تعامل کارفرما و مشاور
مفهوم جدیدی برای سکونت بیشتر
حیوانات کاملا در طبیعت زندگی می کنند و به ندرت چیزی به عنوان سکونت گاه برای خود میسازند. فقط گروه اندکی از حیوانات مثل موش برای خود پناهگاه ایجاد می کنند. آن هم بیشتر از جنس (کندن) است و با مفهوم (ساختن فاصله دارد. ساختن سکونتگاه بیشتر در حشرات و پرندگان دیده می شود که آن هم از روی غربیره است و کمترین خلاقیت و نوآوری در آنها دیده نمی شود. در سابقه تاریخی گفته می شود که انسان اولیه هم مثل گله های گرگ در طبیعت زندگی میکرده است. در نتیجه قدیمی ترین سکونت گاه های شناخته شده غارهای طبیعی بوده اند. انسان اولیه از طریق شکار حیوانات کوچک و جمع آوری میوه و دانه های طبیعی نیازهای خود را تامین می کرده است. اما رشد خرد و هوش انسانی باعث افزایش جمعیتهای انسانی شد. پس از آن دیگر، شکار و جمع آوری دانه های طبیعی تامین کننده نیازهای جمعیت رو به افزایش را نبود، پس انسان آموخت که میتواند هم به دنبال بعضی از حیوانات کوچرو حرکت کند و هم از آنها را نگهداری کند. این ترکیب سکونت موقت و تولید و حرکت با حیوانات، زندگی در چادر را به انسان آموخت سکونت گاهی برای همه ابعاد زندگی از کار تا خواب، از پخت غذا تا آموزش زندگی عشایری شکل گرفت. دوران عشایری شکلی از زندگی بود که هنوز بقایای آن وجود دارد. اما به مرور انسان کشاورزی را آموخت. آموخت که دامش را با ضایعات کشاورزی تغذیه کند و نیاز به حرکت، جای خودش را به سکونت بلند مدت داد. انسان سکونت گاهی امن برای خودش و دامش نیاز داشت. پس خانه سازی خلق شد و روستاها شکل گرفتند.
مفهوم دیگری از هم نشینی تولید و زندگی بعد صنعت آمد. صنعت تولید انبوه و تقسیم کار را تعریف کرد. برای اولین بار کار و سکونت از هم جدا شدند. پس مفهوم دیگری برای سکونت نیاز بود. آپارتمانهای کوچک و کوچکتر ساخته شد. مجموعه هایی مثل لانه زنبور برای سکونت. کار به کارخانه و ادارات رفت و تحصیل به مدرسه امکان ملاقات با طبیعت در پارک ها و فضاهای ساخته شده تعریف شد. حتی با پیش رفت صنعتی پخت و پز به شدت از خانه جدا شد و خانه عملا فقط جایی بود برای خواب. اما در دهه اخیر گسترش الکترونیک شکل جدیدی از تولید و شغل را تعریف کرد. تولیداتی که فردی و سفارشی هستند، پس انبوه نیستند و لازم نیست انبوه انسانها و ماشین آلات کنار هم کار کنند.
پس لازم نیست انبوه انسانها حرکت کنند. مشاغل بسیاری مبتنی بر کامپیوتر و دانش ایجاد شد با مشاغلی که از قبل وجود داشتند خود را با این ابزار جدید هماهنگ کردند. کار و تحصیل از راه دور، پس به مرور مشاغل بسیاری به خانه برگشتند و گسترش فروش مواد غذایی به صورت نیمه آماده دوباره امکان آشپزی در خانه را از مدل صنعتی خارج کرد. دوباره خانه محلی است برای درست کردن غذا ، خواب، کار و معاشرت خانواده با هم، مکانی برای زندگی با مفهوم کامل کلان شهر تهران در مفهوم شهر، جای عجیبی است. در گوشه هایی از آن گروه های عشایر به سختی خود را ساکن کرده اند. در بخشهای زیادی از شهر خانواده هایی با ریشه کشاورزی به سختی زندگی در خانه های کوچک را تحمل می کنند. به همین دلیل در تعطیلات، پارک ها شبیه میدان جنگ قبایل و جاده های بیرون شهر نمایشگاه انسانهای فراری از خستگی شهری است. برای انسانی با فرهنگ کشاورزی زندگی در آپارتمان یعنی انبوهی از مشکلات و تضادهای زندگی جمعی، مثل انبوه کفشهای دم در و پیچیدن بوی پیاز داغ در راهروهای ساختمان از طرف دیگر هم زمان بخشی از ساکنین تهران علاقمند به زندگی در دنیای فرا صنعتی هستند.
ساکنینی که علاقه مند به زندگی در خانه) هستند. پس خانه هایی با مفهوم جديد لازم است. خانه هایی هم برای خواب و هم برای پخت و پز، هم معاشرت با خانواده، هم قابلیت دسترسی به طبیعت و هم کار در خانه. کاری مبتنی بر دانش، هنر و تجارت. سکونت گاهی که هم مثل چادرهای عشایر دید به طبیعت داشته باشد و برون گرا باشد و هم مثل خانه های روستایی اندرونی امن و شخصی داشته باشد. هم مثل خانه مدرن تمدن صنعتی درون گرا باشد و هم فرصتهای زندگی اجتمایی در دنیای جدید را فراهم کند. خانه هایی چند لایه ما در گروه ساختمانی پیمان) که به دنبال نمونه سازی این مفهوم جديد سکونت بودیم در جستجو به ملکی با مالکی بلند نظر رسیدیم. در اولین مذاکرات دکتر قندچی برای این همکاری قدم برداشت و باز کردن یک مسیر تاثیر گذار و ماندگار اعلام آمادگی کرد. پس از آن ما در جستجوی معمارانی بودیم که دل در گرو حرفهای تازه داشته باشند. با این دیدگاه با معماران بسیار خوب مختلفی ارتباط گرفتیم. در یک مورد حتی طراحی فاز یک و دو كل معماری و الکتریکال و مکانیکال پروژه کامل شد. اما آن طرح با همه کامل بودنش پاسخگوی آن رویا نبود، پس جستجوی مجددی را شروع کردیم و در این جستجو به گروه معماری مادو) رسیدیم در مذاکرات اولیه با گروه مادو) یک کلام از شمس تبریزی مورد توجه قرار گرفت، (خطاط سه گونه خط نوشتی، یکی او خواندی، لا غير، یکی را هم او خواندی هم غیر، یکی نه او خواندی و نه غیر. آن خط سوم منم که سخن گویم. نه من دانم، نه غیر من.) در جستجوی اینترنتی مفهوم (خط سوم)
به نکات جالبی برخورد می کنیم. کتابی با عنوان (خط سوم) به قلم دکتر ناصرالدین صاحب الزمانی نوشته شده است. آلبوم موسیقی (سفر به دیگر سو) با صدای شهرام ناظری و آلبوم (خط سوم) با صدای فرامرز اصلانی با الهام از این نگاه ساخته شده اند در ویکیپدیا آمده: (خط سوم) نوعی طرز تفکر در عرفان ایرانی است که راه های تارفته و عوالم کشف نشده را پیشنهاد می کند. (راه های نارفنه و عوالم کشف نشده) این کلام چقدر شبیه رویای ما بود. توجه به راه های نرفته و عوالم کشف نشده، نگاهی کاملا نو به نیازها و ریشه ها. اینچنین شد که در همکاری بین دو گروه و پس از یک کار تحقیقاتی در محدوده اجرای پروژه، مفهوم (خانه های چند لایه) شکل گرفت. خانه ای هم برون گرا مثل زندگی عشایری، هم درون گرا مثل دوران کشاورزی و هم آپارتمان مثل دوران صنعتی، آپارتمان اما با مفهوم خانه خانه ای برای زندگی خانوادگی و اجتماعی، خانه ای در دل طبیعت با فضای مدرن، خانه ای به شدت ساده بدور از تجملات مرسوم.
عمارت سیزده چنار) در تلاش برای ایجاد یک خانه چند لایه و چند جهتی است. شروعی و حرفی تازه برای پاسخ به نیازهای کسانی که میخواهند در دنیایی با شکل جدید و با ارزشهای ریشه دار زندگی کنند. تفاوت بین یک ساختمان ساز و یک معمار در این است که یک معمار به روبا ها و آرزوها هم اهمیت میدهد ونزوسیانو
پیمان رحیمی نژاد (کارفرما)
– بررسی تیپولوژی خانه های روستای درکه
با توجه به شرایط اقلیمی، اکثر نقاط این منطقه را باغ تشکیل داده است. بنابراین یکی بارزترین مشخصه ی خانه های این منطقه “خانه باغ” بودن می باشد. همچنین به دلیل موقعیت جغرافیای محل و توپوگرافی، “اختلاف سطح” نیز جزء موثرترین عوامل در شیوه شکل گیری خانه ها بوده است. عموما خانه ها در دو سطح قرار می گرفتند. یا در صورت متراکم شدن در بعضی نقاط، به شکل پلکانی قرار گرفته اند. جهت گیری خانه ها عموما شمالی جنوبی می باشد. بازشوها بیشتر در جبهه ی شمالی و جنوبی دیده شده است، مصالح بومی منطقه، مانند خشت و کاهگل، آجر، چوب، سنگ در بناها به کار رفته است، سقف ها عموما به دلیل بارندگی فراوان، شیبا دار هستند.
– بافت روستای درکه:
در که یکی از قدیمی ترین و زیباترین محلات ییلاقی شمیرانات است. شکل گیری این روستا به صورت خطی و در امتداد رودخانه در که به سمت جنوب و در امتداد دره درکه بوده است. این روستا از شمال به رشته کوه توچال و از شرق به اراضی دانشگاه شهید بهشتی و اوین و از غرب به کوه توچال و
سعادت آباد و از جنوب به اوین محدود می باشد. قدمت درکه به حدود ۸۰۰ سال پیش برمی گردد.
– علل مهاجرت به درکه:
این محله به علت وجود باغ ها و درختان بسیار زیاد و رودخانه ای که در آن وجود داشته است به وجود آمده و مورد توجه مهاجرین قرار گرفته است.
– پیوند با اوین
علل این پیوستگی، در اشتراکاتی نظیر آب رودخانه، ازدواجهای بین محله ای و برگزاری مراسم مذهبی مشترک است
بناهای قدیمی و مهم روستای درکه
– آسیاب های آبی
در که یکی از محله های شمیران است که بیشترین تعداد آسیاب های آبی را داشته است. دلیل اصلی آن نیز این بوده که درکه، محله ای پر از رودخانه و قنات به شمار می رفته، قنات حاج سید ابوطالب در جنوب درکه هنوز وجود دارد. حدود ۵۰ سال پیش هنوز هم آسیاب های آبی در محله درکه وجود
داشتند. اکنون تمام آسیابهای درکه از بین رفته اند. حمام دوقلو حمامی است که در جنوب غربی محله واقع شده و هنوز هم میان ساختمان سازی های جدید نفس می کشد. کوچه ای که حمام در آن واقع | شده به کوچه حمام شهرت دارد
– مسجد جامع درکه
قدمت این بنا حدودا به اوایل شکل گیری روستای درکه می رسد. و همچنان پابرجاست
– حسینه درکه
– قدیمی ترین قبرستان جایی که امروز به میدان درکه شهرت دارد، در گذشته به نام ایستگاه معروف بوده و در حقیقت قبرستان قدیمی اهالی به شمار می رفته است
پیشینه و فرهنگ مردم روستا
– اشتغال
ساکنین این محله در بدو شکل گیری همگی کشاورزان و باغداران بوده اند.
استخراج سنگ سبز از معدن درکه، آسیاب داری، گوسفند داری، سنگ چینی سنتی، مرغ داری، عمده ترین مشاغل اهالی درکه تا سه دهه قبل بوده است.ا
– خلق و خو
اهالی این منطقه، پیوند و اخت دیرینه با طبیعت دارند و با آن زندگی میکنند، در گذشته خانه های خود را با همکاری هم، میان باغ های زیبا این کوهپایه بنا کردند، آب مصرفی شان، انشعابات رود به داخل بعضی منازل بوده است. روابط اجتماعی گرمی داشتند و با کمک یکدیگر این روستای زیبا را تاکنون حفظ کردند.
عمارت سیزده چنار موقعیت عمارت سیزده چنار :
منطقه یک تهران به وسعت ۶۴ کیلومتر مربع بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ دارای جمعیتی حدود ۴۴۰ هزار نفر می باشد. این منطقه از طرف شمال به ارتفاعات دامنه جنوبی البرز و از جنوب به بزرگراه های چمران، مدرس، صدر و بابایی، از غرب به اراضی رودخانه درکه و از شرق به انتهای بزرگراه ارتش محدود می شود. آجودانیه، اقدسیه، الهیه، زعفرانیه، سعدآباد، صاحبقرانیه، فرمانیه، قیطریه، کامرانیه، محمودیه، نیاوران، ولنجک و درکه از محلات منطقه ۱ بشمار می روند. البته درکه همچنان سبزترین محله منطقه یک است. عمارت سیزده چنار در دل فضای سبز درکه در حال احداث است. آب و هوا : برای درکه میانگین بارش بیش از ۴۳۰ میلی متر و ۲۴ روز بارش برف با میانگین دمای سالانه ۱۲٫۹ درجه سانتیگراد گزارش شده است. رودخانه درکه در ارتفاعات ۳۸۰۰ متری از محدوده شیر پلا و ایستگاه پنج سرچشمه می گیرد. که حرکت رودخانه، جریان هوای کوهستانی را همراه خود به دره درکه سرازیر می کند. سرسبزی دره درکه نیز حاصل وجود همین رودخانه و جریان هوای تمیز است. یکی از طرح های در دست احداث شهرداری تهران ساخت بلند ترین پیاده راه) تهران است. این پیاده راه از ابتدای مسیر کوه پیمایی درکه آغاز میشود و با گذر از اوین و پل مدیریت به پارک گفتگو در مجاورت گیشا میرسد. در این طرح در دو طرف رودخانه مسیرهای پیاده روی همراه با فضای سبز و تفرجگاه در حال ساخت است. شبیه این طرح در حدفاصل محله ولنجک و زعفرانیه البته با طول بسیار کمتر اجرا شده است. فاصله (پیاده راه) در حال احداث تا در غربی پروژه فقط حدود صد متر است.
دسترسی ها : پروژه عمارت سیزده چنار، بر خیابان اصلی درکه، با فاصله ۷۰۰ متر از میدان دانشگاه بهشتی و ۱۳۰۰ متر تا میدان درکه قرار دارد. فاصله بسیار نزدیک پروژه تا اتوبان چمران دسترسی به نمایشگاه بین المللی و باشگاه انقلاب و مراکز مهم خرید را بسیار ساده کرده است. از جمله با هفت دقیقه رانندگی به مرکز خرید پالادیوم و ۱۸ دقیقه رانندگی به مجتمع ارگ تجریش می رسیم.
مشخصات معماری پروژه :
مساحت زمین پروژه حدود ۳۵۰۰ متر است اما سطح اشغال ۸۵۰ متری ساختمان فرصت یک محیط سازی بینظیر را برای پروژه ایجاد می کند. ساختمان پروژه در چهارده طبقه احداث می شود که ۵ طبقه مشاعات و ۹ طبقه مسکونی خواهد بود. جانمایی ساختمان پروژه در میانه زمین به نحوی است که امکان نورگیر عالی همراه با چشم انداز طبیعی و شهری برای تمامی واحدها را فراهم می کند. این فرصت برای هر واحد از دو جهت مختلف وجود دارد. این جا نمایی خاص در معماری پروژه و استفاده از اختلاف سطح معابر شرقی و غربی موجب شده است که بنای اصلی بصورت یک قلعه مستقل دیده شود. طبقات به صورت تیپ طراحی شده است و هر طبقه دارای دو واحد ۲۱۰ متری، یک واحد ۲۲۰ متری و یک واحد ۲۶۰ متری است. همه واحدها دارای سه خوابه، سه سرویس، آشپزخانه دو بخشی، تراس وسیع با چشم انداز بی نظیر هستند. سازه و مشاعات : در سازه بنا از تکنولوژی تمام بتنی (یوبوت) بهره گرفته شده است. این تکنولوژی، به جز بالاترین استاندارد استحکام، امکان سقفهای بلندتر و حذف کلیه ستونهای میانه ساختمان را فراهم می کند. این کار فرصت بزرگی برای دل باز بودن داخل واحد ها، فضاهای مشاعی و پارکینگها را فراهم می کند. به نحوی که در پارکینگهای این پروژه پانزده دستگاه خودرو بدون ستون در یک ردیف کنار هم قرار می گیرند. درضمن پارکینگ های طبقات مختلف از ورودی های مستقل استفاده می کنند. این نکته رانندگی در پیچهای مکرر را از پروژه حذف کرده است. همچنین کلیه واحدها دارای دو پارکینگ اختصاصی هستند.
مجموعه ورزشی :
در این عمارت یک طبقه کامل ۸۵۰ متری به استخر، سوناهای خشک و تر، اطاق ماساژ و سرویس های مرتبط، سالن مهمانی حدود ۲۰۰ متری با آشپزخانه، رختکن و سرویس های بهداشتی و … اختصاص داده شده است. این امکانات در طبقه منفی ۳ اما در ارتفاع هفت متری از کوچه سیزده چنار واقع شده، در نتیجه در تمام فصول دارای چشم انداز بسیار زیبایی می باشد. اتاق کار شخصی : در طبقات مشاعی، برای رفاه ساکنین تعدادی (Home offices) طراحی شده است. این اطاق ها از چشم انداز به طبیعت اطراف و یا دید به النداسکیپ مجموعه برخوردار بوده و برای بعضی از خریداران و اضافه بر واحد آپارتمانی قابل ارائه است تا فرصتی برای امور شخصی بدون وقت گذاشتن در ترافیک ایجاد کند.
لابی :
لابی عمارت سیزده چنار با ارتفاع ۵ متر، حدود ۱۶ متر بالاتر از کوچه سیزده چنار قرار رفته است. در نتیجه در بدو ورود از خیابان درکه، چشم اندازی حیرت انگیز و زیبایی را در جهات مختلف در مقابل بیننده قرار می دهد. مساحت ۸۵۰ متری لابی به فضای سالن چند منظوره اسکواش(آمفی تاتر)، بیلیارد، فضای ملاقات ها، کافه گالری، محل استقرار (لابی من) توزیع شده است. برای ورود پیاده به ساختمان، لازم است از روی یک پل عریض و به طول هفت متر عبور کنیم. این پل با ارتفاعی حدود چهارطبقه از روی یک void طولانی و سبز عبور می کند که به فرد احساسی از زیبایی و شکوه طبیعی می دهد. فضای سبز : نگاه به پروژه برای معماری و ساخت، از منظر حفظ و گسترش طبیعت بوده است. در نتیجه فقط ۲۴٪ زمین به سطح اشغال بنا تخصیص پیدا کرده است و فضای سبز در چهار ضلع پروژه پیش بینی شده است. به اضافه اینکه حیاط اصلی به صورت یک پارک زیبا طراحی شده است. ضمن اینکه برای مجموعه حیاط دومی به وسعت بیش از هزار متر در روی بام پیشبینی شده است. این (roof garden) یک فضاد دنج برای جمع های دوستانه و خانوادگی ساکنین ایجاد می کند. همچنین تمامی واحد ها دارای تراس های بزرگ و سبز می باشد، که طبیعت را بیش از پیش به محیط زندگی ساکنین نزدیک می کند و به نمای برج یک پیوستگی با محیط سبز در که می دهد.
نما : نمای عمارت به جهت همگونی با طبیعت کوهستانی و دره سرسبز و نیز با توجه به قدمت حس نوستالوژیک، با ترکیبی از اشکال سنتی و ساختمانهای مدرن طراحی شده است. این ترکیب کل پروژه را به یک اثر هنری برای درکه ایجاد کرده است که الگوی ساختمانی برای زندگی در آینده تهران است. پروژه عمارت سیزده چنار برجی با دکوراسیون طلایی و تجملات تکراری نیست. اما ساده، سفید و سبز است. تلاش برای تحقق یک رویا است. رویایی خاص برای افراد خاص.
