میدان حسن آباد

طرح ساماندهی میدان حسن آباد

شایسته دریافت پلاک طلائی میزان معماری

مشخصات پروژه:

نام پروژه: طرح ساماندهی میدان حسن آباد

نام کارفرما/کارفرمایان: سازمان زیباسازی شهر تهران

موقعیت پروژه: تهران، تقاطع خیابان سپه و خیابان حافظ، میدان حسن آباد

نوع پروژه: طراحی و منظر شهری

طراح / طراحان: مهندسین مشاور آمود؛ کیومرث کریمی، سعید سادات نیا، فرزاد رستمی فر، وحید آذر نژاد

زمانبندی پروژه: 1372 – 1376

مشخصات زمین پروژه: زمین پروژه شامل یک میدان دایره شکل به شعاع 90 متر و مساحت 6350 مترمربع بوده است

نظارت عالیه: میراث فرهنگی استان تهران/ اسکندر مختاری

مدیر پروژه: کیومرث کریمی- فرزاد رستمی فر

گروه برنامه ریزی: کیومرث کریمی- فریبرز رئیس دانا- نسرین شفائی زاده- فریدون دژدار

گروه طراحی: سعید سادات نیا- فرزاد رستمی فر- وحیدآذرنژادعالی

گروه طراحی شهری: کیومرث کریمی- سعید سادات نیا- وحید آذرنژادعالی

تیم طراحی: کیومرث کریمی_ سعید سادات نیا- فرزاد رستمی فر- وحید آذرنژاد-انوشیروان پورخلیلی

تیم سازه: محمدرضا جوانروح گیوی

تیم تاسیسات: مسعود غلام‌علی‌زاده – عیسی حجت

اشاره:

میدان حسن‌آباد تهران در محل تقاطع امتداد خیابان‌های احداث شده بر جای لبه‌های شمالی و غربی حصار اولیه تهران (شاه طهماسبی) قرار دارد و اشتهار میدان بیشتر به دلیل معماری یکپارچه بدنه‌های آن است که با الهام از سبک‌های اروپایی (پالادین) در سال‌های اولیه قرن اخیر (1313-1307) شکل گرفته است. تا سال 1345 هـ.ش با وجود تغییرات متعدد در هندسه سطح میدان شامل تبدیل چهارراه به فلکه و نصب مجسمه و المان‌های نمادین مرکزی، بدنه آن به شکل اولیه پابرجا بود
میدان حسن آباد یک مکان پراهمیت، هم در بافت قدیم و در تهران دوره های میانی (رضاشاهی تا بیش از اصلاحات اراضی) و هم در تهران دوره اخیر و تهران دوره معاصر (پس از انقلاب اسلامی) به شمار می آید. این میدان دو محور شریانی را به هم متصل می کمد که یکی از آن ها شریانی درجه یک بسیار مهم و دیگری یک محور شریانی درجه دو است. اولی محوری از میدان توپخانه قدیم (میدان امام خمینی فعلی)، به سمت غرب تهران تا شبکه های ارتباط اصلی به نام خیابان امام خمینی (سپه قدیم) و دومی محوری از کریمخان تا راه آهن، که از آن جا به سمت ری و خیابان خراسان منشعب می شود. معماری نمادین میدان و برخی از قدیمی ترین خدمات شهری شامل بیمارستان سینا که در محل مریضخانه مبارکه قرار دارد، اولین ایستگاه آتش نشانی شهر و اولین پارک عمومی تهران که در اطراف این میدان قرار دارند می توانند بخشی از هویت تاریخی شهر را زنده نگهدارند، عملکردهای قوی اقتصادی، بورس های ابزارآلات و مبلمان اداری می توانند در یک برنامه ریزی منسجم هزینه های لازم برای این باز زنده سازی را تأمین نمایند.
عملکردهای فرهنگی در فضاهای بزرگ اطراف میدان در این برنامه انسانی شدن زندگی جاری را به این مکان تاریخی بازگردانده و زمینه ساز شکل گیری بخشی از محور توریستی مرکز شهر بوده اند.
در طرح ساماندهی و احیا میدان، براساس طرح تاریخی، هشت گنبد به سبک پالادیو ساخته شده بود که در دوره ای دو تای آن به همراه نمای یک وجه میدان برای ساخت بانک مدرن تر ملی تخریب شده بود. براساس طرح، پوسته دومی با طرح احیای دو گنبد از میان رفته روی نمای بانک ایجاد شد که بار دیگر کلیت میدان برای ناظر میدان، به شکل اولیه برگردد. حسن آباد با احیای آن دوره همچنان به عنوان نمادی از تهران قدیم باقی ماند تا خاطره جمعی نسلی از تهران تداوم یابد.