گفتگو با گلمر مینا خطیبی
به سوی همبستگی جهانی؟
توسط احمد زهادی
۱۹۵۴ متولد تهران، ایران
۱۹۸۰ فوق لیسانس مهندسی معماری از دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی )دانشگاه ملی ایران(، تهران، ایران
۱۹۸۱ مقیم وین، اتریش از ۱۹۹۵ تدریس در آکادمی هنرهای زیبای وین، اتریش از ۱۹۹۹ دفتر معماری و دیزاین در وین، اتریش
۹ ۲۰۰۱ تدریس در دانشگاه صنعتی وین، اتریش
۱۲ ۲۰۱۱ استاد رشته فوق لیسانس معماری داخلی و طراحی سه بعدی، نیو دیزاین یونیورسیتی، سنکت پلتن، اتریش
جایگاه معماری پایدار در ایران را نسبت به معماری جهان چگونه می بینید؟
معماری و شهرسازی سنتی ایران هماهنگ با موقعیت جغرافیایی واقتصادی و فرهنگی محیطش شکل گرفته است. به خصوص تحلیل اصول معماری مناطق گرم و خشک ایران شاید امروز بیشتر از همیشه الگویی برای تحول معماری جهانی بسوی پایداری می تواند باشد.
چارچوب ارزشیابی پایداری بر چه معیار هایی است و کدام یک به نظر شما اولویت دارد؟
به ترتیب اهمیت:کیفیت در رابطه با محیط زیست کیفیت فرهنگی و اجتماعی و عملکردی کیفیت اقتصادی
ارتباط معماری و شهرسازی پایدار با طبیعت را چگونه ارزیابی می کنید؟
طبیعت همیشه بوده و خواهد بود. معماری گذراست.
ارتباط پایداری با زیبایی و آسایش را چگونه میبینید؟ آیا با هم درتناقض هستند؟
نه. مثلا برج دی سی در وین اثر دومینیک پرو Dominique Perrault مطابق با استاندارد انرژی و پایداری”Green Building” کمیسیون اتحادیه ی اروپا ساخته شده است.
آیا در تجارب شخصی شما برای ایجاد یک معماری پایدار هزینه های بیشتری به پروژه تحمیل گردید؟
بله. بستگی به نوع پایداری دارد و هر پروژه موردی خاص است.
نقش قوانین را در توسعه معماری پایدار چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا فکر می کنید قوانین موجود کافیست؟
اکثر قوانین موجود در اطریش و اتحادیه اروپا از جنبه اکولوژی معماری پایدار پشتیبانی می کنند واین روش متاسفانه در بسیاری از موارد تاثیرمنفی روی جنبه فرهنگی معماری دارد.در عین حال شهر وین از نظر پایداری رتبه اول را در جهان دارد.
آیا برای توسعه معماری پایدار در جامعه تعهد و باور معماران کافیست؟
نه، ولی معماران می توانند نقش مهمی داشته باشند . به عنوان مثال معماران غرب اتریش سال هاست که با به کاربردن مصالح بومی و سنتی
و بهره برداری از تکنیک های جدید نقش مهمی در ترویج معماری پایدارداشته اند. از جمله مارتین راوخ Martin Rauch که از خاک فشرده برای ساخت استروکتورهای خود استفاده میکند. یاهرمان کاوفمنHermann Kaufmann که تخصص در ساختمانهای چوبی دارد.
به نظر شما کدام پروژه های اجرا شده در سه دهه اخیر ایران اصول معماری پایدار را رعایت کرده اند و آیا شهرهای ما پایدارتر شد ه اند؟
وقتی که به گسترش بی رویه شهرهای ایران نگاه می کنیم روند کلی منفی است. در عین حال بسیاری از معماران به خصوص نسل جوانتر با
اگاهی و تعهد فرهنگی و اجتماعی کار میکنند و آثار زیبا و ارزشمندی می افرینند.
چه راهکارهایی را برای همسوئی بیشتر معماری و شهرسازی ایران با پایداری پیشنهاد می کنید و نظر شما چه پروژه هایی می توانند به عنوان الگو در این زمینه مطرح گردند؟
پیش گیری از گسترش بی رویه شهرها وسعی در تثبیت و تقویت و قابل زندگی کردن مراکز موجود شهری . قوانین محکم تر برای جلوگیری ازتولید co2 برای بهبود هوا. گسترش دادن شبکه حمل و نقل عمومی در شهرها و قطار مسافربری در سطح کشور. قوانین جدید برای جذا بتر
کردن نگهداری و مرمت ساختما نها و یافتن مصرف جدید بافت ها وساختمان های موجود در عوض خراب کردن و نو ساختن. بالا بردن سطح اگاهی مردم. از پروژه های موفق و جالب برای ایجاد یک شهر پایدار کوریتیبا Curitiba در برزیل است که نا گفته نماند که شهردارش ژامی لرنر Jaime Lerner معماری بصیر و خلاق بود که این تحولات را به وجود آورد.
چنانچه مایل هستید مطلب تکمیلی دیگری در این راستا را بیان نمائید.
گرایش جدیدی در اروپا دیده می شود که انسان را به فکر می اندازد:معماران جوان و دانشجویان اروپایی به دهات آفریقا و آسیا می روند تا به روستاییان بی آموزند چگونه مطابق با فرهنگ و رسوم خودشان و با استفاده از مصالح و تکنیک های بومی ساختمان بسازند … .
منتشر شده در شماره 39، تابستان 93