بیتوته ی کوتاه جهان و میهمان سرا/ احمد زهادی

Passing World Short Staying & Hotel

بيتوته ی کوتاه جهان وميهمان سرا

احمد زهادی

Ahmad Zohadi

 

سرمقاله شماره 7 فصلنامه معماری و ساختمان

هتل خانه ای برای چند روز است. منزلی که زمانی کوتاه در آن بیتوته می کنیم. آیا هتل آرامش و امنیت خانه را برای ما فراهم می کند؟ آیا حس آشنای خانه را دارد و تمامی حس تعلقی را که در طول سالیان دراز به خانه پیدا کرده ایم، یکجا و بی واسطه به ما عرضه می کند؟

وظیفه ی هتل چیز دیگری است و کسی در هتل ، خانه را باز نمی یابد. مسلما هیچ مسافری در طی سفر خویش اقامت در یک منزل را به هتلی در همان شهر ترجیح نمی دهد. خانه مکانی ساکن، اما هتل فضائی سیال و شناور است که حسی از تعلیق را به جای تعلق و احساس گمنامی را به جای آشنائی می نشاند. خانه حکایت ابدیت وهتل آنی و زودگذر است . درنهایت خانه معنای ثبات و هتل اهمیت سفر را باز می نمایاند.

هتل پیش از اینکه هتل باشد یک عنصر شهری است و هیچ شهری بدون داشتن دست کم یک هتل یا حتی یک مسافرخانه ی بسیار کوچک هم که شده کامل نیست . از این زاویه هتل یک نماد شهری بوده و یا می تواند باشد و بایستی به عنوان سمبلی از هویت شهر عمل کند.

از آنجائی که هتل تنها بنائی از شهر است که مسافرین غریبه حق استفاده و بهره برداری از آن را به طور رسمی دارند، قادر است هویت جمعی شهر را در یک جا گرد آورده و آن را عرضه کند. از طرفی هتل با واژه سفر همراه است. مسافری که به شهر می آید یا از آن گذر می کند نیاز به محلی برای اقامت خویش دارد. هتل باید قابلیت این را داشته باشد که مسافر را در خود بپذیرد. اتاقهای خالی هتل در انتظار میهمان هایی هستند که چون سایه می آیند و می روند. هتل نه مقصد است و نه مبداء ، نه آغاز ونه پایان که یک وقفه زمانی و مکانی در طول مسیر سفر است. ورود، خروج و تمام مشخصات فردی مسافر ثبت می شود اما وی همچنان ناشناس باقی می ماند. برخلاف انتظار، این گمنامی دلپذیر است. این جا فضای برخورد نیست. خلائی در گذر زمان است که ما را در افکار و اندیشه های خویش رها می سازد. به داستان یا خوابی می ماند که در آن زمان فشرده شده و مسیری دراز را در زمانی کوتاه سپری می کنیم.

مسافرت در دنیای امروز به عنوان یکی از منابع بزرگ تجارت بین المللی محسوب می شود که نقش مهم و ارزنده ای در اقتصاد کشورها دارد. از طرفی مسافرت تنها یک نیروی اقتصادی قدرتمند نیست بلکه عوامل دیگری نیز می توانند در تقویت و تحکیم آن موثر باشند. مسافرت فعالیتی دو طرفه است که ضمن حفاظت از تاریخ و فرهنگ قدرت تخریب طبیعت را هم به همراه دارد.

هتل به عنوان نماد فیزیکی و معمارانه سفر می تواند با طرح و برنامه ریزی درست به رشد کیفی این مقوله کمک شایان توجهی کند. با توجه به اهمیتی که امروزه محیط زیست پیدا کرده است رعایت ابعاد زیست محیطی و پایداری در هتل ها امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.

امروزه طراحی هتل ها غالبا از دست معماران خارج شده است. نه اینکه معماران آن را طراحی نمی کنند بلکه خواسته های کارفرما و ذهنیت کاذبی که از هتل ایجاد شده بشدت تعیین کننده است . این شدت را بخصوص در مناطق توریستی به عینه می توان مشاهده کرد. اصولا این خاصیت مناطق توریستی است که خوراک بصری کوتاه مدتی را برای جلب توجه مسافران تولید می کنند که حاصل امر کاریکاتورهای مسخ شده از سبک های مختلف معماری است که درهم ادغام شده و در پوسته های ظاهری بنا خودنمایی می کنند. در واقع طراحی هتل های امروزه به تزئیین پوسته ها تقلیل پیدا کرده است.

از هتل در دسته بندی کاربری های شهری به عنوان یک فضای عمومی یاد کرده اند حال آن که بیشتر یک فضای خصوصی است. گوشه و کنار هتل سرشار از فضاهای مکث و شخصی است. هیچ نگاه آشنا یا بیگانه ای سنگینی نمی کند. می توان ساعت ها در لابی هتل لم داد و در افکار و تخیلات خویش غوطه ور شد. دیگران سایه هایی بیش نیستند که شبح وار بدون اینکه دیده شوند می گذرند. هتل بیشتر یک فضای ذهنی است تا اینکه عینی باشد. خاطرات آن هم خاطراتی ذهنی هستند. ممکن است هیچ اتفاق خاصی نیافتد حتی دریغ از یک سلام آشنا اما اقامت در هتل خاطره انگیز است.

بسیاری از هتل های امروزی این ویژگی ها را با امکانات رفاهی بالا تامین می کنند. گرچه این امکانات لازمه یک هتل خوب است اما آن فضای غنی و سرشار ذهنی تنها از عهده قدرت مکان بر می آید که وظیفه معماران است.

حال این سوال مطرح می شود که چگونه آن فضای رویائی و اسرار آمیز که قابلیت ارتباط بی واسطه با فضا و زمان را داراست خلق می شود . آثاری را که در این شماره به معرفی آنها پرداخته ایم تلاش معماران را در جهت پاسخگوئی به این مسائل نشان می دهد.

:Abstract

Today , hotel designing is out of architects reach . It doesn’t mean that architects don’t design hotels but client’s requests and fulse imagination of hotel plays a very critical role . This can be seen specially in touristic places. In fact , this is the specification of touristic places that creates a temporary objective motive to draw passengers attention and is the result of metamorphosed caricatures of various styles from architecture on the exterior of construction . In fact , today hotel designing has been reduced to decoratrion of exterior part Hotel is a civic element before being a real hotel , no city is complete whithout even one small hotel . From this point of view hotel is a civic symbol. It means that hotel has the capacity of serving as civic identity symbol . Since hotel is the only construction of the city that passengers have the right to use and exploit formally , it can collect the total civic identity and present it . In civic application classification , hotel is mentioned as a public place whereas it’s more likely to be a private one . There are many private and cosy corners in some parts of hotel where there is no familier face . You can sit in hotel lobbey for many hours and think. Others are just shadows that are passing by whithout being noticed. Hotel is mostly like a subjective place despite of being an objective one . Its memories are also subjective . Perhaps nothing special happens not even a familiar “hello” but staying in this hotel is memorable .